Ik weet het, het het leven kent zijn ups-and-downs. En af en toe is die neerwaartse spiraal zo sterk, dat je voelt dat je er alleen niet meer uit komt. Of ervoor kiest om het niet alleen te hoeven doen. Want zo kan je het ook bekijken. Wanneer je dus beroep doet op een coach, therapeut, dokter of psycholoog, is dat totaal geen teken van zwakte, integendeel. Om hulp durven vragen, dat is sterk. Om hulp durven vragen betekent dat je verandering wil. En dat je je daarbij kwetsbaar durft op te stellen.
Destijds, op vrijdag 23 maart 2018, mocht ik als (life) coach en psychotherapeut iets vertellen over mijn beroep, op de radio in het programma Hautekiet. Over de zin of onzin van coaches. En over wat een coach nu eigenlijk is en juist doet. Waar te beginnen he. Want inderdaad, iemand die afstudeert als psycholoog wordt niet in vraag gesteld maar iemand die studeerde voor therapeut of coach wel. Dat er mensen zijn die zichzelf tot coach durven uitroepen na een opleiding via afstandsonderwijs helpt uiteraard niet echt. Dus ja, wat maakt iemand nu een goede coach of therapeut? En hoe vind je die?
Allereerst is het belangrijk om te weten of je therapie of coaching nodig hebt. Er is immers een duidelijk verschil, niet enkel qua aanpak, maar ook qua kennis en achtergrond van de hulpverlener. Ik tracht het even op een simpele manier visueel te maken. Neem een blad papier en teken een horizontale lijn. In het midden van deze lijn schrijf je het woord NU. Dat is hét moment waarop jij als cliënt binnenkomt.
Of dit nu bij een coach of therapeut is, je komt altijd binnen in het heden en voelt je zoals je je op dat moment voelt, je bent wie je op dat moment bent. De hulpverlener zal je vragen stellen om te achterhalen wat je nodig hebt. Wanneer je vooral vertelt over wat je wil, waar je naartoe wil, wat je al hebt geprobeerd en waar je tegenaan loopt, zal de hulpverlener verder gaan verdiepen om te detecteren hoe sterk je in het NU staat.
Sta je stevig genoeg en heb je vooral nood aan motiveren, spiegelen van gedrag of aan de slag gaan met een duidelijk benoembaar obstakel, dan zal de hulpverlener je een coachingtraject voorstellen. Je werkt dan immers naar een bepaald doel of verlangen toe. Naar iets wat er nu nog niet (helemaal) is maar je wel graag zou willen. Stap voor stap wandelt de coach mee op jouw pad en krijgt jouw proces verder vorm. Een coach helpt jou om uit je comfortzone te komen.
Om dat klein beetje veranderbereidheid, dat wij als gewoontebeesten hebben, aan te boren en te vergroten, zodat je op een bepaald moment ook zelf terug verder kan. Als je nu terugkeert naar de lijn die je net tekende, dan zet je stapjes naar rechts, naar de richting waar je heen wil en word je daarheen gecoacht. Een coach begeleid jou dus op jouw weg naar verandering.
Merkt die coach dat je echt wel verandering wil, maar nog niet stevig genoeg staat om meteen al stappen te zetten, dan zal hij voorstellen om het NU te gaan versterken. Door bijvoorbeeld aan de slag te gaan met belemmerende overtuigingen, door je te helpen jezelf beter te leren kennen en door nog meer te gaan verfijnen wat je eigenlijk echt wil.
Een goed opgeleide coach is hier zeker toe in staat en zal alert blijven op signalen die een eerder therapeutische aanpak vragen. Op de lijn die je zonet tekende blijf je dus werken rond het NU. En gelukkig evolueert ook het NU. En komt er een moment waarop je ook richting toekomst kan gaan kijken.
Maar stel, je komt op een eerste gesprek, je vertrekt vanuit je klachten, je geeft aan hoe negatief die spiraal voelt en hoeveel pijn je hebt (emotioneel of fysiek). Dan ben je bij een coach niet aan het juiste adres. Pas op, er zullen coaches zijn die menen van wel. En uitzonderingen bestaan. Maar bij kwetsuren of trauma, bij echt nog vastzitten in een burn-out of bij zware angsten, kan je meer baat hebben bij therapie.
Bij een psycholoog of therapeut, dat laat ik hier nog even in het midden. Als je nu terugkeert naar de lijn die je net tekende, dan zet je hier stapjes naar links, naar de richting waar je kwetsuren vandaan komen, naar de richting waarin je nog wat te helen en verwerken hebt. Moet je daarbij per definitie je trauma herbeleven? Nee hoor, niet altijd. Sommige therapievormen doen dit zelfs bewust niet. Kijk naar wat bij jou past, waar jij je goed bij voelt. Zolang je het verleden maar leert te accepteren, zodat het je niet tegenhoudt om in het NU te kunnen leven.
Als je bij een goede coach terechtkomt, dan merk je dat in eerste instantie omdat het echt klikt. Je hebt het gevoel gehoord te worden, meer nog, je voelt je begrepen. Het geeft je een veilig gevoel. En nee, de coach hoeft niet hetzelfde als jij meegemaakt te hebben om jou te kunnen begrijpen. Het kan zeker helpen om ervaringsdeskundige te zijn in een bepaald gebied, zolang je als coach je objectiviteit daarin kan bewaren. En niet nog zelf vast zit in die ervaring of nog worstelt met dat thema. Als je merkt dat de coach niet luistert, weinig interesse toont of niet doorvraagt, teveel over zichzelf vertelt vanuit dezelfde kwetsuur, dan kan je je daar al vragen bij gaan stellen.
Een coach durft confronteren, zonder daarbij te oordelen. Je wil immers verandering en je coach zal trachten jouw patronen bloot te leggen. Zodat jij kan herkennen waar je telkens tegenaan loopt en in welke vicieuze cirkels je je vaak bevindt. En daar anders mee kan leren omgaan. Want we reageren vaak vanuit ons reptielenbrein, ooit super nuttig, omdat het ervoor zorgde dat we konden overleven. Maar met tactieken die ons nu niet altijd meer dienen.
Een coach spiegelt, toont jou door welke vervormde brillen jij naar de realiteit kijkt. Als perfectionist of pleaser, als moralist, of eerder als dramaqueen of doemdenker? Via gerichte oefeningen kan je deze brillen leren herkennen en leren afzetten. En kan de situatie plots opklaren.
Een goede coach heeft echt een opleiding in communicatietechnieken genoten. Een doorgedreven opleiding, waarbij praktijklessen en veel oefenen centraal staat. Coachen leer je immers door te doen en is altijd maatwerk. Je werkt immers met wat er is, met wat je hoort, met wat je ziet.
En speelt daar constant op in door het te benoemen en verder te bevragen. De juiste communicatie, zowel spreek- als luistervaardigheden, zijn cruciaal. Kwamen er in de coachingopleiding ook coachingkaders en coachingmodellen aan bod, dan vergroot de coach zijn methodieken. Andersom werkt het niet, kennis van coachingmodellen met een gebrek aan communicatievaardigheden maken je geen coach. Therapie is nog een gans ander vakgebied, dus een goede coach verwijst door wanneer een bepaald thema een therapeutische aanpak vergt.
Een coach die zelf niet bezig is met persoonlijke ontwikkeling, die geen eigen proces heeft doorlopen en weinig authenticiteit uitstraalt, is meestal niet de juiste persoon om anderen te begeleiden. Uiteraard weet jij als cliënt niet altijd wie je voor je hebt. En helaas, ook het internet kan een vertekend beeld schetsen. Doe dus naast online research nog navraag bij mensen die deze coach kennen en vertrouw op je eigen intuïtie wanneer je twijfelt. Jij mag ervoor kiezen om een coach toe te laten in jouw leven en onthou daarbij goed, het is JOUW leven.
Je leest het, een eenvoudig antwoord is er niet. Maar is dat niet bij alles zo? Ik las de afgelopen week ergens een vergelijking met een restaurant. Daar ga je ook eerst proeven om nadien te besluiten of je het lekker vond en of je graag nog eens terug komt. Over smaak valt niet te twisten, wel, over maatwerk ook niet. Durf dus kiezen voor meerdere paden en bewandel datgene wat in het NU bij jou past.
Wil je graag meer weten over wat ik als coach of psychotherapeut voor jou kan betekenen? ( Ja, ik genoot zowel een twee-jarige opleiding tot coach als een vier-jarige opleiding tot psychotherapeut.) Of wil je meer info over de opleidingen tot coach die je bij K-onsult kan volgen? Neem dan contact op via info@k-onsult.be of bel me op 0468 222 075. En wie weet klikt het!
Warme groet,
Karine Van Oosterbos